Ауылға кел, жас маман!
Қанша жас тұрақты жұмыспен қамтылып, туған жеріне елеулі еңбек етіп келеді. Олардың әрбірінің алға қойған мақсаты, бағыты айқын және біреу-ақ. Ол – өзімнің кіндік қаным тамған жер, ауылым көркейсе, мен соған сәл де болса үлесімді қоссам деген жақсы ниет. Осындай ізгі арманның жетегіне еріп, тәуекелге бел байлап, туған жеріне тартып отырған жас мамандарды «Дипломмен ауылға» бағдарламасы қолдайды.
Біздің елдегі білім саласы әжептәуір дамыды. Бірақ кемшін тұстары да баршылық. Мәселен, қала мен ауыл мектептері арасында айтарлықтай алшақтық бар. Өйткені елді мекендерде білікті жас мамандар жеткіліксіз. Бірақ мемлекет мұның да оң шешімін тапты. «Дипломмен ауылға» бағдарламасы арқылы білікті кадрларды ауылдық жерлерге тартуды қолға алды. Кешегі Президент Жолдауында осы бағдарламаны әлі де жандандырып, жастар жылында жас мамандарға көмек пен қолдауды арттыра түсетінін айтқан еді. Басты мақсат – жаңа айтып өткеніміздей ауылдық округтердегі маман жетіспеушілігін жою. Сондықтан «Дипломмен ауылға» бағдарламасының аясы кеңейтілмек. Келесі жылдан бастап осы бағдарламаны қаржыландыру көзі 20 миллиард теңгеге дейін жететін болады.
Осы жоба аясында ауылдық жерлерге жұмысқа тұрған маманға мемлекет тарапынан көтермеақы мен баспана алуға жеңілдетілген несие беріледі. Яғни, біржолғы көтерме жәрдемақы мен қажеттілігіне қарай тұрғын үй салу немесе сатып алу үшін 15 жылға дейінгі мерзiмге несие түрінде әлеуметтік қолдау шараларын алу мүмкіндігі бар. Әлеуметтік көмек алған маман ауылдық елді мекенде кемі үш жыл жұмыс істеуге міндетті.
Аудан жастары да бұл бағдарламаның игілігін көріп, баспаналы болып, ауылдық жерлерде қызметте жүр. Биылдың өзінде 118 маманға 446 924,9 млн теңге қаржы бөлінді. Аудандық ауыл шаруашылығы бөлімі арқылы осы жылдың бірінші сәуірінен бастап 142 маманнан өтініш түсіп, оның 122-сіне 446 924,9 млн теңге қаржы берілген. Бағдарламаның игілігін көргендердің қатарында білім беру саласы бойынша 54 маман, денсаулық сақтау саласы бойынша 27 маман, әлеуметтік қамсыздандыру саласы бойынша 4 маман, спорт саласы бойынша 20 маман, мәдениет саласы бойынша 12 маман және агроөнеркәсіп кешені бойынша 5 маман бар. Айта кету керек, аудан бойынша 2010-2018 жылдары 646 маман тұрғын үй несиесін алып, 1 670 634,9 млн теңге игерілген.
Соңғы жылдары ауданда мемлекеттік жастар саясатын жүзеге асыру бойынша бірқатар тиімді әлеуметтік жобалар қолға алынды. Биылғы жастар жылында атқарылған жұмыстар көңіл қуантарлықтай. Жыл басынан бері аудан жастарының қатысуымен ауқымды шаралар өтті. Бастысы, жастарды қолдау жалғасын табуда. Дегенмен «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ Қызылорда филиалының мәліметіне сәйкес өңірде осы уақытқа дейін 469 маман несиенің төлеу мерзімін бұзған. Олардың бюджетке берешек қарызы 55 181,2 млн теңгені құрайды, оның ішінде негізгі қарыз – 46 043,8 млн теңге, өсімпұлы – 9 114,4 млн теңге. Мамандардың несие қарыздарын уақытылы төлемеу себептерінің бірі – басқа да банктерден алған несиелері болуында. Әйткенмен, өздеріне жүктелген міндеттерге жауапкершілікпен қарап, тиісті қаржыны мемлекетке қайтаруға жұмыс жасағаны абзал. Қайтармаған жағдайда негізгі қаржыға өсімпұл қосылып, ай сайынғы төлем мөлшері көбейе беретінін ескеру керек. Мамандарға берілген қаржы уақытылы қайтарылып, бюджетке түсуі қажет. Сол арқылы қаржы айналымда болып, бағдарлама жалғасын таба береді.
Нұржамила АЛМАСҚЫЗЫ