РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ ӨЗІМІЗДЕН БАСТАЛАДЫ

Елбасының «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» мақаласының жарияланғанына биыл үш жыл болды. Осынша уақыт аралығында не тындырдық, не бітірдік? Байыптап қарасақ еліміз жаңа тарихи кезеңге аяқ басқаны анық. Әрбір тарихи жаңа кезең бізге жаңа міндеттер жүктейді. Сондықтан біз әрдайым жаңаруға, жаңалықтарды қабылдауға дайын болуымыз керек. Уақыт өте жылдам өтуде, уақытпен бірге заман өзгеруде, бүгінгі жаңалық ертең жаңалық емес. Заман ағымына сәйкес біз де өзгеруіміз қажет.

Ескінің күйреп, жаңаның келуі өмір заңы, Елбасының рухани жаңғыру қағидасы да осыны меңзейді. Алайда рухани жаңғыру бізді тарихи терең тамырымыздан ажыратпауға тиіс. Бұл үшін ұлттық болмысымызды, ұлттық кодымызды сақтай білу маңызды болмақ. Кез келген жаңару, жаңғыру бізді ұлттық кодымыздан айырмайды, керісінше, біз өткеннің жақсы жақтарын алып, кертартпа, теріс әдеттерден арылып, алға жылжуымыз қажет. Ең бастысы ұлттық сана, ұлттық болмыс біздің бойымыздағы құндылықтар болып қала береді. Осы орайда рухани жаңғыру бәсекеге қабілеттілік пен прагматизмге, ұлттық бірегейлікті сақтауға негізделеді. Сондай-ақ ұлттық сананың кемелденуі, ұлттық сана-сезімнің көкжиегін кеңейту маңызды. Осылайша білімді қоғам құрып, алға қарай революциялық емес, эволюциялық жолмен қадам басуымыз қажет.
Елбасының «Болашаққа бағдар: Ру­хани жаңғыру» мақаласында көрсе­тіл­ген шаралар мен міндеттерді жүзеге асыруда 2019 жылы Жалағаш ауда­нында бірқатар жұмыс атқарылды.
Аудан әкімдігінің ресми сайтында арнайы бет ашылып, тиісті жұмыстар жүзеге асуда. Аудан көлеміндегі кент және ауылдық округтерде 15 тақырыптық билборд орналастырылды. Аудан­дық «Жалағаш жаршысы» газе­тінде рухани жаңғыру ға қатысты 62 мақала жарияланды. Мақаладан бастау алатын «Туған жер» бағдарламасын ілгерілету және үйлестіру бойынша аудандық жұмыс тобы, сарапшылар кеңесі, жобалық кеңсе құрылып, Елбасы жолдаған мақаланы ілгерілету және ұйымдастыру жөніндегі аудандық іс-шаралар жоспары бекітілген.
Іс-шаралар жоспарында Елбасы мақаласында айтылған «Туған жер», «Қазақстанның киелі жерлері», «Қазақ­с­­танның жаңа 100 тұлғасы», «Қазіргі заманғы қазақстандық мәдениет жаһан­дық әлемде», «Латын әліпбине көшу», «Жаңа гуманитарлық білім, қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» жобалары бойынша сала басшыларына нақты тап­сырмалар жүктелді.
Білім саласы бойынша үлкен жұ­мыстар бар. Латын әліпбиіне көшу жұ­мыстарының дайындық шаралары осы бастан басталмақ. Бұл ретте «100 жаңа оқулық» жобасы бойынша дөңгелек үстелдер өткізіліп, насихаттау жұмыстары жүргізілді.
Ел тарихын, жер тарихын зерделеу, сараптау жұмыстары қарқынды жүргізіліп келеді. Осы орайда ежелден келе жатқан тарихи-мәдени ескерткіштерді түгендеу, олардың жағдайын зерттеу, қажетті жөндеу жұмыстарын жүргізу жөнінде ұсыныстар беру жайы қаралды. Бұл ретте «Қазақстанның киелі жер­лерінің географиясы» бағытының ма­ңызы зор. Біз өзіміздің ұлттық құнды­лықтарымызды ұлықтауды осы қасиетті, киелі жерлерден бастауымыз қажет.
Бағдарламаның басым бағытта­ры­ның бірі - «Цифрлы Қазақстан» жо­басы. Бұл жобаға сәйкес ақпараттық жүйелерді қалыптастыру, жетілдіру, аза­маттардың тиісті ақпараттарға қол­же­тімділігін қамтамасыз ету мақса­тында жергілікті бюджеттен 1 млн 400 мың теңге қаржы бөлініп, ауылдық кітапханалар толығымен компьютермен жабдықталды. Осыған сәйкес оқырман­дарға жергілікті баспадан шығатын басылымды сандық форматқа кө­шіру, виртуалды анықтама, веб-сайт арқылы кітапхана сайтына кіріп, қор­дағы әдебиеттер мен іс-шараларды қашық­тықтан оқып отыруға мүмкіндік жасалған.
2019 жылы кітап сүйер оқырмандар үшін Бұқарбай, Еңбек, Есет батыр, Жаңадария, Таң, Жүргенов ауылдық округтерінде ауыл тұрғындарына «Көше кітапханасы» ашылды. Сондай-ақ «Көше кітапханасы» жобасы аясында Мәдениет пен Аққұмда ауылдық кітапхана жанынан коворкинг орталықтары ашылды. Бұл мақсаттарға 2 млн теңгеден аса қаржы жұмсалды.
2019 жылы аудандық мәдениет жә­не өнерді дамыту орталығынан «Ша­быт-Арт» студиясы ашылып, жұмыс істей бастады. Жобаның негізгі мақсаты – ұлттық өнердің түрлі жанрларын дамыту, насихаттау. Болашақта студия жұмысын кеңейту арқылы халық шы­ғармашылығын дамыту және про­дюсерлік орталыққа айналдыру көз­де­луде. Жоба аясында 2 студия және 5 үйірме жұмыс істейді. Атап айт­қанда, дыбыс жазу және балалар ән-би студиясы, халықтық орындау, үрмелі аспаптар, көркемсурет және деко­ра­тивті-қолданбалы өнер, би үйірмелері. Аталған жоба облыстық жобалық кеңсе отырысында қолдау тапты.
Жобаға жергілікті бюджеттен 4 млн 950 мың теңге бөлініп, 2 млн 800 мың теңгеге дыбыс жазу студиясы толық жабдықталса, 1 млн 50 мың теңгеге би залына және 1 млн 100 мың теңгеге үйірмелер қажетті жабдықтармен қамтамасыз етілді.
Жоба аясында жаңа таланттарды тәр­биелеп, үлкен сахналарға жол ашып, оларды аудандық, облыстық, рес­публи­калық байқау-конкурстарға қатыс­тыры­луда.
Қазан айында жазушы, драматург, Қазақстанның еңбек сіңірген қайрат­кері Рахымжан Отарбаевтың Темірбек Жүргеновтің өмірі мен шығарма­шы­лығынан сыр шертетін «Нарком Жүр­генов» пьесасы Қ.Қазантаев атын­дағы аудандық мәдениет үйінде сах­­наланды. Мемлекет және қоғам қайраткері І.Қабыловтың 115 жылды­ғы­на орай «Рухани жаңғыру және Ілияс Қа­бы­лов­тың мұрасы» атты ғылыми-тәжі­рибелік конференция өтті. Дәуімбай елді мекенінде саябақ ашылып, қайрат­кердің кеуде мүсіні қойылды.
Осындай ауқымды шаралар қарса­ңында Жалағаш кентінде «Тағ­зым» ал­леясы ашылды. «Тағзым» аллеясына мемле­кет және қоғам қайраткері Темірбек Жүргеновтің, Социалистік Еңбек Ері Ұзақ Еспановтың кеуде мүсін­дері орнатылды.
Сондай-ақ Қарақұм қөтерілісі құрбан­дарына арналған ескерткіш, Семей, Чер­нобыль зардабын жоюшыларға және ауған соғысына қатысушыларға арналған белгілер қойылды. Осы мақсаттарға барлығы 69 млн теңге қаржы жұмсалды. Жалағаш аудандық Қ.Қазантаев атындағы мәдениет үйінде «Ұлт келбетін ұлықтаған тұлғалар» атты республикалық ақындар айтысы өтті. Айтысқа Қостанай, Алматы, Қы­зыл­­­орда облыстарынан және Орал, Тараз, Астана, Шымкент қалаларынан 12 айтыскер қатысты. Жеңімпаздарға және барлық қатысушыларға аудан әкімінің дипломдары мен қаржылай сыйлықтар табысталды. Мерейтойлық шаралар Қазақстан эстрада жұлдыз­дары қатысқан гала концертпен қоры­тындыланды.
2020 жылға «Туған жер», «Қа­зақ­станның киелі жерлерінің геогра­фия­сы», «Жаңа гуманитарлық білім, қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық», «Қазақстанның 100 жаңа есімі», «Түр­кі әлемінің генезисі» және «Дала фольклоры мен музыкасының мың жылы» арнайы жобалары бойынша атқа­рылатын ауқымды жұмыстар жос­пар­ланған.
Ұлы Абайдың 175 жылдығына арналған шаралар, ұлт руханиятын жаңғырту шаралары, халқымыздың інжу-маржаны, ұлттық құндылықтарымызды түгендеу, насихаттау шаралары жал­ғасын табатын болады. Қазақ кино­сының шедеврлерін, ұлттық өрнекті ел тарихын бейнелейтін халық театрының қойылымын көрермен назарына ұсыну маңызды.
Жастардың, азаматтардың туған жер­­ге деген сүйіспеншілігін, қазақ­с­тан­­­дық патриотизмін қолдау – біздің бола­­шағымыздың кепілі. «Туған жерге тағзым» акциясы аясындағы мемо­рандумға сәйкес аудан азаматы Ерлан Сағынбаевтың аудан орталығынан жаңа мешіт ғимаратын салуы елге деген патриотизмнің жарқын үлгісі болып табылады.
«Рухани жаңғыру» ұғымының ая­сы кең, бұл – өте ауқымды жоба, қо­ғам­дағы барлық саланы қамтиды. Бағ­дар­ламаның негізгі мақсаты қоғамдық дамуға жаңа, тың серпін беру, рухани жа­дыны жаңарту болса, алдағы уақыт­та да осы бағытта жұмыстар жү­ре­тін болады. Рухани жаңғыру бағ­дар­ламасының негізгі мақсаты – ата-бабаларымыздан қалған ұлттық құндылықтарымызды түгендеп, ұлттық болмысымызбен әлем­­­дегі жаһандану көшіне ілесу. Бұл үшін бізде барлық жағдайлар бар. Ең бас­тысы, өзгерістер өзімізден баста­луы тиіс.

Ж.Тажмаханов,
аудан әкімінің орынбасары