Өз ісінің маманы
Көзге көрінбейтін газет жұмысы қай уақытта да қиын. Әрбір жаңа нөмірдің макеті жасалып, бекітілгеннен редакцияда қарбалас басталады. Міне, осы редакцияның ішкі жұмыс жүйесін егжей-тегжейлі білетін, аудандық басылымда қырық жылға жуық уақыт жұмыс істеп келе жатқандардың бірі – Бақыткүл Тәшкенбаева.
Бақыткүл Тәшкенбаева 1981-1984 жылдар аралығында Мәскеу қаласынан арнайы білім алып келген соң аудандық «Жаңадария» газетінде алғашқы еңбек жолын бастайды. Аудан орталығындағы редакция үйінің төменгі қабатындағы баспаханада линотип мәшенкесінде теруші болып қызмет істейді. Баспахана жұмысының ауырлығын тек сол жерде жұмыс істеген адам ғана біледі. Линотип мәшенкесінің қорғасын әріптерін газеттің әрбір санының нобайына орналастырып, қолдарын қара майға малып жұмыс жасайтындардың дені қыз-келіншектер еді. Солардың қатарына жас маман Бақыткүл Тәшкенбаева да қосылады. Баспаханада күндіз-түні екі ауысыммен жұмыс істеген аға-апаларымыздың есімі редакция тарихында қалды. Олар ауданның күнделікті тыныс-тіршілігінен түзілген тұтас бір дәуірдің тарихын жасауға атсалысты және осы жолда аянбай абыройлы еңбек етті. Жас маман Бақыткүл де сол алдыңғы буын баспахана қызметкерлерінің жанында жүріп көп нәрсе үйренеді. Электр қуатының 360 градус қызуымен сақырлап қайнаған сұйық қорғасынды арнайы әріп қалыптарына құйып, нобайдағы мақалаларды газетке орналастыру оңай жұмыс емес. Ыстық әрі қорғасын түтіні мен қара майдың иісі қолқаны қауып, баспа аппаратының гүрілдеген дауысы құлақты тұндырған жерде тапжылмай тік тұрып жұмыс жасау, кейде ленотип мәшенкесінен майысып шыққан әріптер болса балғамен түзету, кейде облыс орталығынан әріптер келмей қалған жағдайда ескілерін техникалық жанармаймен жуып, тазалауды нәзікжандылар атқарды десе редакцияда қызмет жасайтын бүгінгі жастар сенбес еді. Қорғасын әріптер аңдаусызда шашылып қалса, баспахана қызметкерлерінің қанша күнгі еңбегі зая кеткені. Міне, осындай тәулік бойы тынымсыз жұмыс жасайтын баспаханада Бақыткүл Тәшкенбаева жиырма жылға жуық уақыт әріп теруші болып абыройлы қызмет атқарды.
Одан беріде Бақыткүл аудандық газеттің терушісі болды. Бөлмесіне қай кезде кірсеңіз де үстелінің үстінде тау болып үйілген қағазды көресіз. Әлбетте, ол қағаздар – өз кезегін күтіп жатқан редакция журналистері мен басылымның тұрақты авторларының мақалалары және аудандағы барлық мекемеден келген кезекті нөмірге жіберілетін газет материалдары. Журналистердің жазуы дәрігерлердің өздерінен басқа адам түсінбейтін шимайларынан кем түспейді. Әсіресе бүгінде зейнет демалысына шыққан ардагер журналист Серік Бертаевтың жазбаларына біз түсінбеуші едік. Кардиограмма қағазына түскен жүрек ырғағын оқитын кардиолог-дәрігер секілді Серік ағамыздың қолжазбаларын тек Бақыткүл ғана оқиды. Ал ол кісі жоқ уақытта тасқа қашалған көне түркі таңбалары – руна жазуларын оқығандай барлығымыз Сәкеңнің мақаласына жабыла үңілеміз. Бірақ бәрібір ештеңе шығара алмаймыз да өз «маманына» қалдырамыз. Иә, шынында да Бақыткүл апай –оқымаған графолог маман. Таңнан кешке дейін бұл кісінің компьютеріне тыным жоқ. Тық-тық, тық-тық... Пернетақта үстінде ойнаған он саусақтың жылдамдығына көз ілеспейді. Жұмыс істеп отырғанда терушінің екі көзі алдындағы қағазда болады. Ұзақ жылдар бойы әбден дағдыланған саусақтар көздің көмегін қажет етпейді, пернетақтаның әрбір әріптаңбасын жаңылыспай дөп басып табады. Бірақ сонда да алдындағы қобыраған қағаз азаймайды. Күнделікті болатын жиындардың ақпараттық хабарламалары мен айлық жоспарға сәйкес жазылған көлдей мақалалар сәт сайын Бақыткүл апайдың үстелінің үстіне үйіле береді. Бірақ сонда да осы кісінің шаршадым деп бір қабақ шытқанын көрмейсіз. Жібектей көркем мінез иесі өзіне қатысы жоқ болса да айналасындағы болып жатқан жағымсыз, жайсыз жағдайлардың барлығын жүрекпен қабылдайды. Әлбетте, мұндай психикалық сипат, эмоциялық көңіл-күй шығармашылық адамдарына тән ғой, болмашы сөздер көңіліне тиіп, жанарынан бірер тамшы жас аунатып алады. Бақыткүл Тәшкенбаева газеттің сапалы шығуына ұзақ жылдардан бері зор еңбек сіңіріп келеді. Аудандық Кеңеске екі мәрте депутат болды. Облыс, аудан әкімінің «Алғыс хаттарымен», «Құрмет» грамоталарымен марапатталды. Есімі «Құрмет» тақтасына ілінді.
Бақыткүл бүгінгі жаңа жүйенің барлық талаптарына бейімделіп, компьютермен жұмыс жасауды тым тәуір меңгерсе де, қорғасын әріптермен жұмыс істеген сонау жылдарын сағынышпен еске алып отырады. Әрине ол жылдардың қиындығын аңсамайды. Тек өзін жастайынан төзімге тәрбиелеп, шыдамын шыңдап шығарған мектебі – редакция ұжымына, сол жылдары жас маманға қамқор болып, бағыт берген алдыңғы буын аға-апаларына алғыс айтады. Бұл кісі бүгінде корректор қызметін атқарып келеді. Қырық жылға жуық уақыт қаншама журналистің шимайланған қолжазба мақалаларын әріде мәшенкемен, беріде компьютермен теріп келе жатқан Бақыткүл газеттің қатесін қалт жібермейді. Қате қанша ұры болғанымен корректордың көзінен таса қалмайды.
P.S. Осы аптада редакциямызға келіп түскен хаттардың арасынан бірнеше түсініксіз қолжазба шықты. Әрі-бері үңіліп қағаздағы қара сиямен сойдақталған шимайдан сөйлем тұрмақ, бір әріп таба алмаған соң әдеттегідей «графолог» Бақыткүл апайдың бөлмесіне апардық...
Қуат АДИС
