Аудандық сот төрағасы Асылхан Мизанбаевтың қатысуымен Мәдениет және өнерді дамыту­ ор­талығында "От­басын құруға мен дайынмын ба?" тақырыбында дөң­гелек үстел өтті. Ша­раға жиыл­ған ардагер-ұстаздар тақы­рып төңі­регінде ой бөлісіп, жастарға ақыл-ке­ңесін айтты.

Аудандық соттың ұйым­дас­ты­руы­мен өткен бұл жиынға біз де қатыстық. Онда сот қызметкерлері, партия өкілдері мен ардагер-ұстаздар және студенттер жиылды. Басқосуда қоғамда дәм-тұздары жарас­пай, ажырасқан жұбайлар саны күрт өсіп кеткендігі және оның себеп салдары айтылып, түрлі ой-пікірлер ортаға салынды.

Жаһан дамыған сайын адам­дардың, жалпы қоғамның көзқарасы мен құндылықтарға деген қарым-қатынасы өзгереді. Соның салдары дейміз бе, әйтеуір статистикалық мәліметтерге сай, Қазақстандағы әр­бiр үшiншi неке бұзылуға бейiм екен. Әріге бармай-ақ, өзіміздің өңірдегі көрсеткішке көз жүгіртсек...

Мәселен, өткен жылдың осы кезеңіне дейін аудандық сотқа 62 арыз түссе, биыл бұл көрсеткіш – ­38-ді­ құрап отыр. Барлығы некені бұзуға өті­ніш білдіргендер. Тіпті, олардың басым көпшілігі сот залында ойлануға, татуласуға уақыт та сұрамайтын болып шықты. Сөйтіп, жас жұбайлардың талап-арыздары заң жүзінде қана­ғат­тандырылған. Мұндай көрсеткіш қор­­­­қынышты әрине. Бірақ, бұл – бұл­тарт­пас шындық.

– Ата-анасының мұндай қадамға баруы балалар психологиясына әсер етпей қоймайтыны сөзсіз. Мойнына келіп асылатын балдай балаларынан тірілей айырылатын әке­лер көбеймесе, азаймай отыр бү­гінгі қоғамда. Ал, жат жұрттық қыз­да­ры­мыздың төркінін қайта паналауы да қазақы тәрбиеден алыстап бара жат­қанымызды көрсетуде. Бұрын қазақта бұл мәселені ағайын-туыс, ел-жұрт болып салмақтап, кем-кетікті түзетіп отырған. Тәжірибесі аз жастарға ақыл қосып, жас шаңырақты сақтап қалған. Ал, қазіргі кезде ажырасу ісін тек сотпен бітіргісі келеді. Әрине, біз де заң жүзінде тиісті үкімді шығарып береміз. Дей тұрғанмен, арызданған екі тарап та отбасын сақтап, ең құрығанда баланың болашағын ойлауы керек. Жалпы, «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» дейді дана халқымыз. Жас отбасының түтіні түзу шығып, махаббат пен татулық, береке-бірлік орнаған жылы жанұяға айналуы, сондай-ақ, босағасы берік, керегесі кең, болашағы нұрлы болуы көбіне жас жұбайлардың үйінде алған тәрбиесі мен көрген өнегесіне байланыс­ты, – деді аудандық сот төрағасы.

Сондай-ақ, ол неке бұзуға өті­ніш білдіруге келген әрбір жас жұ­байларды райынан қайтаруға тыры­сатындықтарын жеткізді. Осындай игі істердің нәтижесінде ызаға булыққан біраз жас өз арыздарын алып, отбасын сақтап қалыпты. Мұны жоғарыда айтылған цифрлар да айғақтап отыр. Олар жастарға ақыл-кеңесін айтып, татуластыруға үндейді екен.

Иә, біздің менталитетімізде отбасы құн­дылықтары мен жанұя ұйыт­қысы, ата-баба дәстүрі секілді құндылықтар бірінші кезекте тұрады. Бірақ, қоғам­дағы кей жастардың мұндай қастерлі ұғымның қадіріне жетпей жүргені қынжылтады. Шарада «Ажырасу» атты әлеуметтік мәселенің негізгі себептерін, зияны мен салдарын саралаған "Нұр Отан" партиясы аудандық филиалы төрағасының бірінші орынбасары Қаншагүл Мұстафаева бала тәрбиесі мен ұлттық құндылықтар төңірегінде ой қозғады.

– Отбасы – адам баласының өсіп-өнер, қанат қағар ұясы, алтын бесігі. Тәрбиенің кілті – отбасының өмір тіршілігіне байланысты. «Қыран ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі». Осыны білген ата-бабамыз әу баста бала тәрбиесі мен отбасы құндылығына аса мән беріп, қызды қырық үйден тыйған. Жас жұбайлардың ажырасуы екі жаққа да абырой әпермесі түсінікті. Дегенмен, кейбір ерлі-зайыптылар осындай өкінішті қадамға тайсалмай баруда. Мұның алдын алуға тиіспіз. Ол үшін жастар ұлттық құндылықтарды бойына сіңіріп, "ажырасу" ұғымы қазақ менталитетіне жат екенін білуі керек, – деді ол.

Ажырасудың себеп-салдары ай­қын­далған басқосуда жастардың да пі­кірі тыңдалды. Олардың сөзінше, қа­зіргі таңда жастар ұсақ-түйек қиын­дыққа төзе алмай, екіге бөлінеді. Ерлі-зайыптылардың ажырасуының зардабын ең алдымен ортадағы бала тартады. Сот төрағасы айтып өткендей, мұндай жағдайда баланың психикасы бұзылады. Бала тәрбиесінде әкенің де, шешенің де орны бөлек. Осындайда «Үйлену оңай, үй болу қиын» дегенді бабаларымыз текке айтпаған және бұл сөздің астарында терең философиялық ой жатыр. Тақырып төңірегінде ой қозғаған көпшіліктің пікірі осыған саяды.